Każdy kierowca, posiadający własny samochód musi pamiętać o wymianie rozrządu. Jest to jedna z podstawowych czynności eksploatacyjnych. Jeśli nie dopilnujemy tej kwestii, będzie to miało bardzo poważne konsekwencje dla silnika.
Dlaczego wymiana rozrządu jest taka ważna?
W przypadku rażącego zaniedbania uszkodzeniu może ulec cała jednostka napędowa, przez co będziemy musieli zamontować nową lub przeznaczyć dużą kwotę na naprawę. Wymiana rozrządu również niesie ze sobą pewne koszty, jednak są one niewielkie, w porównaniu z generalnym remontem lub kupnem nowego silnika. Aby tego uniknąć, należy regularnie odwiedzać warsztat na przeglądzie oraz wymieniać rozrząd. Tutaj pojawia się pytanie – jak często powinniśmy to robić? Jednak zanim na nie odpowiemy, postaramy się wyjaśnić, jaką rolę odgrywa rozrząd w układzie napędowym auta.
Za co odpowiada rozrząd?
Zadaniem układu rozrządu jest sterowanie urządzeniami, odpowiedzialnymi za zapewnienie dopływu mieszanki paliwowo-powietrznej i powietrza do cylindrów. Rozrząd steruje również mechanizmami, które usuwają produkty spalania z układu napędowego.
• Jeśli mamy do czynienia z silnikiem benzynowym lub wysokoprężnym, który posiada bezpośredni wtrysk paliwa, rozrząd jest odpowiedzialny również za napędzanie pompy wysokiego ciśnienia. Przed tym, jak paliwo trafi do wtryskiwaczy, pompa spręża je do wysokiego ciśnienia.
• Kolejne istotne elementy, które są napędzane przez układ rozrządu, to pompy wody i oleju. Pierwsza z nich zapewnia chłodzenie silnika, poprzez rozprowadzanie cieczy chłodniczej. Pompa olejowa z kolei zapewnia odpowiednie ciśnienie oleju silnikowego w układzie napędowym.
W przypadku nowoczesnych silników, rozrząd jest umieszczony najczęściej w głowicy układu napędowego. Na wale korbowym znajduje się koło pasowe – jest ono połączone przy pomocy paska rozrządu lub łańcucha z kołem napędowym wałka rozrządu. Niekiedy możemy spotkać się z dwoma wałkami rozrządu. W takim przypadku jeden z nich będzie odpowiadał za sterowanie zaworami ssącymi – drugi natomiast zaworów wydechowych. Pasek rozrządu umieszczony jest pod pokrywą ochronną, w zewnętrznej części silnika. Łańcuch z kolei znajduje się w jego wnętrzu, zabudowany.
Widzimy tutaj za jak wiele elementów jest odpowiedzialny układ rozrządu. Wyobraźmy sobie teraz, że zapomnieliśmy o jego wymianie i ulega on awarii.
Co się dzieje, gdy nie wymienimy rozrządu?
Pasek rozrządu może pęknąć, jeśli nie wymienimy go w odpowiednim terminie lub będziemy ignorować jego zaolejenie. Wskutek pęknięcia następuje całkowita desynchronizacja pracy poszczególnych mechanizmów w silniku. Jeśli dostrzeżemy awarię odpowiednio wcześnie, dojdzie najprawdopodobniej jedynie do pokrzywienia tłoków. Jednak nie zawsze mamy możliwość zauważenia, że z silnikiem dzieje się coś złego. W najgorszym możliwym przypadku, po zerwaniu paska zostaną zniszczone:
• zawory;
• tłoki;
• głowica;
• korbowód w silniku.
Co prawda czasem możliwa jest naprawa, jednak jej koszty co najmniej kilkukrotnie przewyższają wymianę rozrządu.
Jeśli zaś chodzi o łańcuch, może się on rozciągnąć. Powstaje wtedy wolna przestrzeń na przy kołach zębatych, a łańcuch przeskakuje. Skutkuje to znacznym uszkodzeniem lub całkowitym zniszczeniem zębatych kół pasowych.
Rozrząd na pasku – jak często należy go wymieniać?
Moment, w którym należy zająć się wymianą rozrządu jest dokładnie określany przez producentów aut. Są dwa punkty odniesienia. Pierwszym z nich jest liczba przejechanych kilometrów. Drugim natomiast okres czasu wyrażany w latach. Najpierw należy kierować się oczywiście przejechanym dystansem – waha się on w okolicach 100 tys. kilometrów. Jest to jednak bardziej zróżnicowane i dokłada odległość może wynosić zarówno 80 tys. jak i 120 tys. kilometrów. Zawsze należy kierować się zaleceniami producenta.
Jeśli chodzi o okres czasu, po którym – nawet jeśli nie pokonamy określonej ilości kilometrów – i tak należy niezwłocznie wymienić układ rozrządu. Zazwyczaj wynosi on 4 lata i choć można go odnieść do większości silników w najpopularniejszych modelach aut, to ponownie przypomnimy – przede wszystkim należy się kierować zaleceniami producenta, ponieważ każdy samochód jest inny. Rozrząd zużywa się w różnym stopniu w zależności od budowy konkretnego silnika i sposobu, w jaki pracuje.
Kiedy jeszcze wymienić rozrząd na pasku?
Czasem może się zdarzyć, że określony czas jeszcze nie minął i nie przejechaliśmy określonej liczby kilometrów, a mimo to należy zająć się wymianą rozrządu. Czynnikiem, który stwarza taką konieczność, najczęściej jest zaolejenie paska rozrządu. Ryzyko pęknięcia jest przez to ogromne. Podobnie, jeśli pasek ubrudzony jest paliwem, detergentami lub płynem chłodniczym. Jeśli którykolwiek z tych czynników wystąpi – niezwłocznie należy umówić się na wymianę.
Nieśmiertelny rozrząd na łańcuchu – prawda czy mit?
W przypadku nowoczesnych silników, łańcuch rozrządu powinien teoretycznie wytrzymać przez cały okres użytkowania silnika – przynajmniej w większości przypadków. Dlatego właśnie jest on zabudowany. Nie znaczy to jednak, że nigdy nie należy go wymieniać – producenci zalecają to w przypadkach, gdy zauważymy jakieś objawy awarii. Może to być przykładowo terkotanie. I choć w teorii objawy te powinny występować stosunkowo rzadko lub wcale, to w rzeczywistości, kupując samochód z rozrządem na łańcuchu, powinniśmy być przygotowani na jego wymianę. Trudno jest jednak określić czas eksploatacji lub dystans, po przekroczeniu którego należy to zrobić.
Inaczej sprawa ta wygląda w przypadku starszych silników. Tutaj łańcuch jest w stanie wytrzymać zazwyczaj od 500 tys do 600 tys. kilometrów. Mamy więc pewien punkt odniesienia co do tego, kiedy należy zacząć zwracać większą uwagę na odbiegające od normy zachowania silnika.
Dbanie o odpowiedni poziom oleju, przedłuża żywotność rozrządu.
Skontaktuj się w razie awarii! Pomoc drogowa – Kraków i okolice
Wybierz profesjonalną pomoc.
Jeśli znajdą się Państwo w Krakowie lub okolicach, a samochód odmówi posłuszeństwa, zachęcamy do skontaktowania się z nami. Błyskawicznie znajdziemy się na miejscu i odholujemy auto do zaprzyjaźnionego mechanika.